WALORYZACJA – słowo roku 2019 rynku infrastruktury.

Słowo, które podbiło rynek infrastruktury, a jego popularność powiązana jest ze wzrostem stawek robocizny oraz kosztów materiałów, z którymi boryka się branża budowlana.

Waloryzacja dotyczy wynagrodzenia i ma na celu takie dostosowanie wartości wynagrodzenia do zmieniających się warunków rynkowych, aby wynagrodzenie nominalnie uzyskane po zakończeniu umowy, odpowiadało wysokości sumy pieniężnej zadeklarowanej w złożonej ofercie.

Waloryzacja może mieć źródło w ustawie lub w umowie.

Z uwagi na to, że rynek infrastruktury jest regulowany prawem zamówień publicznych należy skoncentrować się na zapisach art. 142 ust 5 Prawa zamówień publicznych, który dla umów zawartych na okres dłuższy niż 12 miesięcy przewiduje postanowienia o zasadach wprowadzania odpowiednich zmian wysokości wynagrodzenia należnego wykonawcy, w przypadku zmiany:

1) stawki podatku od towarów i usług,

2) wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę albo wysokości minimalnej stawki godzinowej, ustalonych na podstawie przepisów ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę,

3) zasad podlegania ubezpieczeniom społecznym lub ubezpieczeniu zdrowotnemu lub wysokości stawki składki na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne,

4) zasad gromadzenia i wysokości wpłat do pracowniczych planów kapitałowych, o których mowa w ustawie z dnia 4 października 2018 r. o pracowniczych planach kapitałowych

- jeżeli zmiany te będą miały wpływ na koszty wykonania zamówienia przez wykonawcę.

Przepis art. 142 ust 5 Prawa zamówień publicznych jest przepisem o charakterze bezwzględnie obowiązującym, co oznacza, że w braku odpowiednich zapisów w umowach dłuższych niż 12 miesięcy, istniej podstawa do kwestionowania treści SIWZ przygotowanych przez Zamawiającego. Wyroki sądów sprowadzają się do nakazania Zamawiającemu umieszczenia klauzul waloryzacyjnych.

Klauzule waloryzacyjne mają za zadanie zapewnić zmianę wynagrodzenia, która może prowadzić do jego podwyższenia, ale również może spowodować obniżenie, gdy zajdą takie zmiany, które doprowadzą do zmniejszenia ciężarów wyszczególnionych w ust 5 art. 142 Prawa zamówień publicznych.

Wprowadzenie klauzul waloryzacyjnych wymaga od Zamawiającego ustalenia precyzyjnych mechanizmów ich obliczania, na podstawie których Generalny Wykonawca będzie mógł przeprowadzić analizę wynagrodzenia i wystąpić do Zamawiającego o zmianę wynagrodzenia.

Należy pamiętać, że klauzule waloryzacyjne, o których mowa w art. 142 ust 5 Prawa zamówień publicznych to klauzule dotyczące zmiany wynagrodzenia wobec zmiany obowiązków publicznoprawnych. Ustawodawca nie przewidział bowiem możliwości zmiany wynagrodzenia ze względu wzrost cen i wzrost wynagrodzenia.

Poszukiwania ewentualnej waloryzacji w sytuacji, która obecnie dotknęła branże budowlaną należy poszukiwać w zapisach umowy.

WALORYZACJA UMOWNA

Waloryzacja na podstawie zapisów umowy przez największego Zamawiającego regulowana jest Subklauzulą 13.8, która w wersji pierwotnej brzmi: